Het is half vier 's middags, buiten is het al donker en het regent dat het giet. Je peuter heeft zojuist de LEGO-bak omgekieperd en kijkt je aan met die blik van "ik verveel me". Herkenbaar?
De winter kan lang duren met kleine kinderen. Te koud om lang buiten te zijn, te donker voor uitgebreide buitenavonturen, en te veel energie om stil binnen te zitten. Maar wist je dat de winter juist een goudmijn is voor zintuiglijk spel?
Denk aan: zachte dennenappels die nog lekker geuren, grove schors om te voelen, gladde kastanjes, en natuurlijk... sneeuw! (Als we geluk hebben.) En het mooie? De meeste winterse natuurschatten zijn gratis te vinden tijdens een wandeling.
Laat me je meenemen in onze 15 favoriete winter zintuiglijke activiteiten die binnen lukken, vaak in combinatie met wat je buiten verzamelt. Geen fancy spullen nodig - gewoon creatief met wat je hebt (en vindt)!
🌲 1. Winterbos in een bak (vanaf 18 maanden)
Wat je nodig hebt:
- Sensory Tray of groot dienblad
- Grennn speelrijst in wit, groen en bruin (of natuurlijke kleur)
- Wat je buiten vindt: dennenappels, takjes, stukjes schors, mos
- Grapat houten boompjes of natuurlijke materialen
- Optioneel: Grapat houten dieren of Yellow Door nature stones
Hoe werkt het: Maak lagen in je Sensory Tray: onderaan bruine rijst (de bosgrond), daarboven groen (gras/bladeren), en wit (sneeuw). Voeg je verzamelde schatten toe en laat je kindje een winterbos creëren.
Waarom het werkt: De combinatie van gekochte materialen en gratis natuurvondsten maakt het extra rijk aan texturen. Dennenappels voelen heel anders dan rijst, schors ruikt anders dan plastic, en mos heeft een eigen structuur. Plus: je kindje heeft zelf geholpen verzamelen, dat maakt het extra speciaal!
Pro tip: Ga vooraf samen op "schattenjacht" in het bos of park. Een mandje met wintervondsten is op zich al een sensorische activiteit!
❄️ 2. IJsblokken sensory play (vanaf 1 jaar)
Wat je nodig hebt:
- IJsblokjes (grote kan je maken in yoghurtbakjes!)
- Een Sensory Tray of play tray
- Optioneel: vries kleine natuurvondsten in (kleine takjes, bessen, bloemblaadjes)
- Warme en koude schalen water
Hoe werkt het: Vries een dag van tevoren water in met kleine natuurlijke items erin. Let op: geen gevaarlijke dingen die los kunnen komen! Denk aan: een takje, een blaadje, een stukje dennennaald. Laat je kindje de ijsblokken verkennen, ermee spelen, ze laten smelten.
Waarom het werkt: Temperatuurverschillen zijn een ontzettend sterke zintuiglijke prikkel! Plus het is een wetenschapslesje: van vast naar vloeibaar. En als het smelt komen de "schatten" vrij - magisch voor kleine kindjes!
Pro tip: Doe dit in bad of met handdoeken eronder. Het wordt nat, maar dat hoort erbij!
Variatie voor oudere kids (3+): Geef ze "reddingsinstrumenten" (lepels, pipetten, zout) om de items sneller vrij te krijgen.
🍂 3. Herfst-winter overgangsbak (vanaf 2 jaar)
Wat je nodig hebt:
- Sensory Tray
- Grennn speelrijst in herfst kleuren (rood, oranje, geel, bruin)
- Wat je buiten vindt: gedroogde bladeren, eikels, kastanjes, kleine takjes
- Grapat mandala stukken in warme kleuren
-
Yellow Door nature sensory stones
Hoe werkt het: Combineer de laatste herfstschatten met Grennn rijst in je Sensory Tray. Perfect voor eind november/begin december als het nog niet echt winter is maar de herfst voorbij.
Waarom het werkt: Gedroogde bladeren maken een heerlijk geritsel, kastanjes voelen glad en zwaar, eikels zijn klein en vragen om fijne motoriek. De combinatie met rijst en Grapat geeft eindeloze sorteer- en speelmogelijkheden.
Pro tip: Laat ze sorteren op soort, grootte, of kleur. Of gewoon vrij spelen - dat is net zo waardevol!
🎄 4. Grennn klei met dennenappels (vanaf 2,5 jaar)
Wat je nodig hebt:
- Grennn klei (bij voorkeur groen, bruin, wit)
- Verzamelde dennenappels in verschillende maten
- Takjes om af te drukken
- Grapat mandala stukjes als decoratie
- Yellow Door clay rollers voor extra texturen
Hoe werkt het: Laat je kindje de dennenappels in de klei drukken - elke appel maakt een ander patroon! Takjes geven mooie lijnen, stukjes schors maken interessante texturen. De Yellow Door rollers voegen extra patronen toe.
Waarom het werkt: Grennn klei is zo'n fijn materiaal (niet te plakkerig!), en de combinatie met ruwe natuurmaterialen geeft veel tactiele variatie. Het afdrukken leert ook oorzaak-gevolg en maakt motoriek sterker.
Bonus: De dennenappels ruiken heerlijk! Reukzin = ook een zintuig dat gestimuleerd wordt.
Pro tip: Bewaar de creaties voor een paar dagen - het is ook een kerst-decoratie!
🌨️ 5. Nep-sneeuw sensory bin (vanaf 18 maanden)
Wat je nodig hebt:
- Sensory Tray
- Grennn kinetisch zand in wit of Tuban Fluffy Sand (ook in wit!)
- Kleine takjes van buiten
- Grapat winter-items (poppetjes, boompjes)
- Ook de Tuban Fake snow kit is tof
- Optioneel: witte pompons als sneeuwballen
Hoe werkt het: Creëer een winterlandschap met wit kinetisch zand of Fluffy Sand als sneeuw in je Sensory Tray. De takjes zijn bomen, de figuurtjes spelen in de sneeuw.
Waarom het werkt: Ook als het buiten niet sneeuwt, kun je binnen het sneeuwgevoel creëren. Kinetisch zand voelt koel aan (net als echte sneeuw!), plakt aan zichzelf maar niet aan je kind. Tuban Fluffy Sand is nóg luchtiger en ruikt heerlijk naar kauwgom - een extra zintuiglijke dimensie!
Pro tip: Als het WEL sneeuwt: haal een bak échte sneeuw binnen! Doe er wat levensmiddelenkleurstof bij en je hebt gekleurde sneeuw. Wel handdoeken eronder leggen 😄
🕯️ 6. Pit & Play pittenzakjes warming up (vanaf 6 maanden)
Wat je nodig hebt:
- Pit & Play pittenzakjes
- Rradiator
- Sensory Tray om ze in te leggen
- Wat zachte (onverwarmde) pittenzakjes voor contrast
Hoe werkt het: Verwarm de pittenzakjes kort in de magnetron (check de instructies!). Laat je kindje het verschil voelen tussen warm en koud in de Sensory Tray. Voor oudere kids: sorteeroefening "welke zijn warm?"
Waarom het werkt: Temperatuur is een sterke zintuiglijke prikkel die we vaak vergeten. De kersenpitten houden warmte lang vast, en het is ook nog eens rustgevend. Perfect voor vlak voor bedtijd!
Pro tip: In de winter zijn deze verwarmde pittenzakjes ook heerlijk om mee te knuffelen tijdens het voorlezen!
🍊 7. Winterse geuren-ontdekking (vanaf 1 jaar)
Wat je nodig hebt:
- Klein potjes of oude theelichthouders in je Sensory Tray
- Wat je buiten vindt: dennennaalden, stukjes schors, mos
- Kruiden uit de keuken: kaneel, kruidnagel, steranijs, sinaasappelschil
- Optioneel: Petit Boum kijkflesjes (sommige hebben geur!)
Hoe werkt het: Maak verschillende "geurbakjes" in je Sensory Tray. Dennennaalden in het ene, kaneel in het andere, sinaasappelschil in weer een ander. Laat je kindje ruiken en ontdekken.
Waarom het werkt: De reukzin wordt vaak vergeten bij zintuiglijk spel, maar het is zo waardevol! Winterse geuren roepen herinneringen en associaties op. Plus: het is gewoon lekker!
Let op: Voor jonge kinderen die alles in de mond stoppen: alleen onder toezicht en kies veilige materialen.
Pro tip: Maak er een "raad-spelletje" van voor oudere kids. Ogen dicht, welke geur is dit?
🏔️ 8. Stapelstein winterparcours (vanaf 1,5 jaar)
Wat je nodig hebt:
- Stapelstein elementen
- Pit & Play pittenzakjes (voor gooien/balanceren)
- Wobbel plank
- Kussens en dekens als "sneeuwheuvels"
Hoe werkt het: Creëer een "winter hindernissenbaan" binnen. Stapelstenen zijn ijsschotsen, de Wobbel is een glibberige helling, pittenzakjes zijn sneeuwballen om te vervoeren.
Waarom het werkt: Na een dag binnen hebben kinderen behoefte aan bewegen! Dit combineert zintuiglijke input (balans, spiergevoel) met beweging. En het verbrandt energie - altijd handig voor die lange winterdagen.
Pro tip: Vertel er een verhaal bij: "We zijn pinguïns die over het ijs lopen naar ons nest!"
Variatie: Voeg takjes van buiten toe als "bomen" waar ze omheen moeten navigeren.
🧊 9. Transparante ijswereld (vanaf 2 jaar)
Wat je nodig hebt:
- Cleverclixx (de transparante magneten!) Ice Crystal Pack
- Witte achtergrond (groot vel papier of laken)
- Optioneel: zaklamp of lichttafel van Tickit
- Kleine takjes van buiten tegen de tegels aan
Hoe werkt het: Bouw een ijspaleis of iglo met de transparante magneten. Houd takjes ertussen voor "ijsbomen". Schijn er met een zaklamp doorheen - magisch!
Waarom het werkt: Het spel met licht en schaduw is prachtig zintuiglijk. De natuurlijke takjes geven schaduwpatronen, en de transparante blokken creëren kleureffecten. Het is bouwen, fantasiespel én lichtspel in één.
Pro tip: Doe dit in een iets donkere ruimte voor het mooiste effect. Perfect voor die donkere winteravonden!
🌰 10. Natuur sorteer-uitdaging (vanaf 2,5 jaar)
Wat je nodig hebt:
- Sensory Tray als werkoppervlak
- Wat je verzameld hebt: kastanjes, dennenappels, takjes, steentjes, gedroogd blad
- Kleine bakjes voor sorteren
- Grapat mandala stukjes in bijpassende kleuren
- Yellow Door nature sensory stones
- Tang of pincet voor oudere kinderen (fijne motoriek!)
Hoe werkt het: Maak een grote collectie natuurvondsten in je Sensory Tray. Laat je kindje sorteren: op kleur, grootte, type, textuur. Voor oudere kids: met tang of pincet verplaatsen.
Waarom het werkt: Sorteren is een belangrijke cognitieve vaardigheid. Door het met natuurlijke materialen te doen, komt er een extra zintuiglijke laag bij: de kastanje voelt glad, de dennenappel is ruw, het blad is bros, het steentje is zwaar.
Pro tip: Geen "goede" manier om te sorteren. Laat je kind zelf categorieën bedenken. Maakt het kasteel voor grote en kleine items? Prima! Sorteert het op "mooi" en "minder mooi"? Ook goed!
🎨 11. Grennn rijst regenboog in winterthema (vanaf 18 maanden)
Wat je nodig hebt:
- Sensory Tray
- Grennn speelrijst in koude kleuren (wit, blauw, paars, zilver)
- Transparante potten of bakjes
- Wat je buiten vindt: witte steentjes, stukjes berkenschors
- Grapat elementen in koele tinten
- Lepels en schepjes
Hoe werkt het: Maak lagen van verschillende kleuren in potten (winterse regenboog!). Of mix alles in je Sensory Tray met natuurelementen en Grapat items. Laat je kindje scheppen, gieten, sorteren.
Waarom het werkt: Het visuele effect van gelaagde kleuren is prachtig, het scheppen ontwikkelt motoriek, en de combinatie met natuurmaterialen voegt textuurvariatie toe. Plus: het is rustgevend om mee bezig te zijn.
Pro tip: Maak er een "ijspaleis" van door het in transparante potten te doen. Met een zaklamp eronder schijnen = extra mooi!
🌾 12. Winterse loose parts play (vanaf 2 jaar)
Wat je nodig hebt:
- Houten schaal of grote Sensory Tray
- Alles wat je buiten gevonden hebt: verschillende soorten takjes, stenen, schors, dennenappels, gedroogd blad
- Grapat houten elementen
- Yellow Door sensory stones (nature collection is perfect!)
- Wat huishoudelijke items: houten lepels, kommetjes, natuurlijke touwtjes
Hoe werkt het: Combineer alles in je Sensory Tray of op een groot dienblad. Geen instructies, gewoon open ended spelen met natuurlijke en houten materialen.
Waarom het werkt: Loose parts play (spelen met losse onderdelen) is de koning van creativiteit. Je kindje bepaalt zelf wat het wordt: een bos, een kasteel, een verhaal, een sorteeractiviteit. De natuurlijke items voegen zóveel zintuiglijke variatie toe vergeleken met alleen plastic speelgoed.
Pro tip: Dit is ook prachtig voor oudere kinderen (6+). Ze kunnen complexe kleine wereldjes bouwen met de natuurschatten.
🫖 13. Warme en koude water-ontdekking (vanaf 1 jaar)
Wat je nodig hebt:
- Twee Sensory Trays of grote schalen
- Warm water (niet te heet!) en koud water
- Wat je buiten vindt: steentjes, takjes, dennenappels
- Tuban Foam voor extra waterpret
- Handdoeken eronder!
Hoe werkt het: Eén Sensory Tray met warm water, één met koud. Laat je kindje items heen en weer verplaatsen, voelen, ontdekken. "Zinken de takjes? Drijven de dennenappels?"
Waarom het werkt: Temperatuurverschillen + water = zintuiglijke jackpot! Het is ook een wetenschapslesje: wat zinkt, wat drijft? Natuurlijke items gedragen zich anders dan plastic speelgoed.
Winter twist: Voeg Tuban Foam toe aan het water voor een fluffy badschuim ervaring! Of wat nep-sneeuw (bakingsoda + water) toe aan het koude water. Of echte sneeuw als je geluk hebt!
Pro tip: Doe dit in bad of met héél veel handdoeken. Het wordt nat. Dat hoort erbij 😊
🪵 14. Bos in een pot (vanaf 3 jaar)
Wat je nodig hebt:
- Grote doorzichtige pot of vaas
- Wat je buiten verzamelt: takjes, mos, steentjes, kleine dennenappels
- Optioneel: Grapat kleine figuurtjes of Yellow Door woodland creatures
- Oude potgrond (als je die hebt)
Hoe werkt het: Creëer samen een mini ecosysteem in de pot. Laagjes steentjes, mos, aarde, takjes. Voeg eventueel Grapat diertjes of Yellow Door stones toe. Het is een "bos in een pot" dat blijft staan.
Waarom het werkt: Dit is een langere activiteit die ook een decoratie-item wordt. Je kindje leert over lagen, over natuur, en heeft iets blijvends gemaakt. Plus: het mos ruikt heerlijk bos-achtig!
Pro tip: Dit is een perfecte regendag-activiteit. Eerst samen naar buiten om te verzamelen (met regenjas!), dan binnen aan tafel de pot maken met warme chocolademelk erbij.
🕯️ 15. Learning Resources Playfoam winter creaties (vanaf 2 jaar)
Wat je nodig hebt:
- Learning Resources Playfoam in winterse kleuren (wit, blauw, paars)
- Sensory Tray als werkoppervlak
- Natuurlijke items om in te drukken: dennenappels, takjes, steentjes
- Optioneel: Playfoam accessoires zoals rollers en vormkaarten
Hoe werkt het: Playfoam is fantastisch voor winter sensory play omdat het niet plakt en nooit droogt! Laat je kindje winterse creaties maken, natuuritems indrukken voor texturen, of gewoon vrij kneden.
Waarom het werkt: Playfoam heeft een unieke textuur - tussen schuim en klei in - en is heel ontspannend om mee te werken. Perfect voor ontprikkeling na drukke dagen binnen. De combinatie met natuurmaterialen voegt extra tactiele variatie toe.
Pro tip: Playfoam is ook perfect als fidget toy tijdens lange winterse binnenactiviteiten. Kinderen kunnen het kneden tijdens verhalen voorlezen of een film kijken.
Winter extra: Maak "sneeuwballen" van wit Playfoam en versier ze met kleine takjes als "sneeuwpoppen"!
🎒 Wat te verzamelen tijdens winterwandelingen
Altijd veilig en OK:
- Dennenappels (verschillende maten!)
- Takjes (niet te scherp)
- Gladde stenen
- Gedroogde bladeren
- Stukjes schors (gevallen, niet afpellen van bomen!)
- Kastanjes en eikels (in de vroege winter nog te vinden)
- Mos (kleine beetjes, niet hele plukken)
- Berkenschors (wit en mooi!)
- Dennennnaalden (ruiken heerlijk!)
Hoe te bewaren:
- Laat alles goed drogen (dennenappels op de radiator)
- Bewaar in een doos of mand
- Check regelmatig op schimmel
- Wissel elk seizoen je collectie
Let op:
- Niets plukken van levende planten/bomen
- Controleer op insecten voor je het mee naar binnen neemt
- Was je handen na het verzamelen
- Eet niets (ook niet de kinderen!)
De basis items voor winter zintuiglijk spel
Als je ons vraagt waar je mee moet starten voor winterse zintuiglijke activiteiten binnen:
De basics:
- Sensory Tray - onmisbaar voor alle losse onderdelen activiteiten! Houdt alles binnen de perken
- Grennn kinetisch zand of speelrijst - in winterse kleuren (wit, blauw, zilver)
- Tuban Fluffy Sand - voor een andere textuur ervaring
- Grapat basis set - combineert perfect met natuurschatten
- Een verzamelmand - voor je winterwandelingen
Nice to have: 6. Learning Resources Playfoam - nooit droog, perfect voor winter fidgeting 7. Pit & Play pittenzakjes - voor verwarmen en motoriek 8. Yellow Door sensory stones - nature collection is ideaal 9. Tuban Foam - badschuim dat ook speelschuim is 10. Stapelstein - voor binnen-beweging op donkere dagen 11. Cleverclixx - voor lichtspel op donkere winteravonden 13. Tickit regenboogblokken voor lichttafel spel
Gratis van buiten: 14. Al je verzamelde natuurschatten! 15. Water, sneeuw (als je geluk hebt!), ijs
Praktische winter-tips voor binnen spelen
1. De rommel beheersen
- Gebruik ALTIJD een Sensory Tray of onderlegger (groot kleed, laken, of play tray)
- De Sensory Tray heeft opstaande randjes die het meeste binnen houden
- Grennn materialen blijven redelijk binnen de perken
- Tuban Fluffy Sand en Playfoam plakken niet - enorme plus!
- Houd een handstofzuiger bij de hand
- Accepteer dat een beetje rommel bij zintuiglijk spel hoort!
2. Voorkom verveling
- Wissel activiteiten elke 3-4 dagen
- Gebruik dezelfde Sensory Tray + rijst maar verander het thema
- Betrek je kindje bij het verzamelen buiten - dat is al de helft van het plezier!
3. Maak tijd voor buiten
- Ook in de winter: dagelijks naar buiten (al is het maar 20 min)
- Verzamel samen natuurschatten - dat is een activiteit op zich
- De frisse lucht helpt, en verzamelde items zijn voor binnen
4. Verwarm het op
- Na koud buiten zijn: warm water sensory play in de Sensory Tray
- Verwarmde Pit & Play pittenzakjes voor knuffelen
- Warme chocolademelk tijdens het binnen-knutselen
- Tuban Foam in warm badwater = heerlijk
5. Benut de vroege duisternis
- Lichtspel met zaklamp en Magna-Tiles/Cleverclixx
- Tickit lichttafel met transparante materialen
- "Bostheater" met schaduwen van takjes
- Kleine lampjes bij de Sensory Tray voor sfeer
6. Investeer in goede basics
- Een Sensory Tray is echt een game-changer voor winter binnen-spel
- Playfoam droogt nooit uit - perfect voor lange winter
- Yellow Door stones gaan jaren mee en zijn super veelzijdig
- Tuban producten zijn budgetvriendelijk en leuk
Veelgestelde vragen
"Kunnen natuurschatten schimmel krijgen?" Ja, daarom is goed drogen essentieel. Dennenappels op de radiator, takjes laten drogen voor je ze binnen haalt. Check regelmatig en gooi weg wat niet meer goed ruikt of er vreemd uitziet.
"Mijn kind wil alles in de mond stoppen, is natuur veilig?" Alleen onder toezicht! Kies grote items die niet in de mond passen (grote dennenappels, dikke takken). Geen giftige planten. Blijf erbij zitten. Voor jonge baby's: liever nog even wachten of alleen Playfoam gebruiken (taste-safe!).
"Wat is het verschil tussen een Sensory Tray en een gewoon dienblad?" Een Sensory Tray heeft opstaande randjes die hoger zijn, specifiek ontworpen om rijst, zand en water binnen te houden. Ze zijn vaak ook groter en steviger. Echt een investering die zich terugbetaalt in minder stofzuigen! 😅
"Het blijft donker, hoe houd ik ze bezig?" Combineer binnen-sensory met beweging (Stapelstein parcours), benut de weinige licht voor buitenwandelingen om te verzamelen, en maak van de duisternis een voordeel (lichtspel met Tickit, Magna-Tiles, zaklamp!).
"Hoeveel moet ik kopen voor goede winter sensory play?" Eerlijk? Een Sensory Tray met Grennn rijst of Tuban Fluffy Sand + wat Grapat basis items zijn genoeg. De rest verzamel je gratis buiten! Begin klein en bouw uit als je ziet waar de interesse ligt. Playfoam is een fijne toevoeging omdat het nooit kapot gaat.
"Mijn oudere kind (6+) vindt dit te kinderachtig." Geef ze uitdagingen! "Bouw een stabiele brug met alleen natuurmaterialen", "Maak een mandala met 100 items", "Ontwerp een Magna-Tiles iglo met verlichting". Oudere kinderen houden ook van zintuiglijk spel, maar dan met een doel of uitdaging. Yellow Door investigatie sets zijn perfect voor deze leeftijd!
"Is Tuban Fluffy Sand hetzelfde als Grennn kinetisch zand?" Nee! Ze voelen heel anders. Grennn kinetisch zand is het klassieke "magic sand" dat compact is en aan zichzelf plakt. Tuban Fluffy Sand is luchtiger, pluiziger, lichter en ruikt naar kauwgom. Beide zijn geweldig maar voor verschillende sensory ervaringen. Ideaal om beide te hebben!
"Kan ik Playfoam combineren met natuurmaterialen?" Absoluut! Het is zelfs super leuk. Dennenappels indrukken voor textuur, takjes erin duwen als "bomen", steentjes insluiten. Het combineert de voordelen van beide - Playfoam dat niet plakt met de natuurlijke texturen van buiten.
"Zijn Yellow Door stones echt nodig of kan ik ook plastic figuurtjes gebruiken?" Yellow Door stones zijn gemaakt van een natuurlijke steen-hars mix die heel anders aanvoelt dan plastic - zwaarder, natuurlijker, en ze kunnen mee naar buiten in weer en wind. Maar plastic figuurtjes werken ook! Het gaat om variatie in texturen.
Tot slot: Omarm de winter!
De winter kan lang voelen met kleine kinderen, maar met een Sensory Tray, wat creativiteit en natuurschatten is het een prachtige tijd voor zintuiglijk spel. Het hoeft niet perfect, het hoeft niet duur, het moet gewoon uitnodigend zijn.
Die mand met dennenappels en takken van jullie laatste boswandeling? Gooi er wat Grennn rijst of Tuban Fluffy Sand bij in je Sensory Tray en je hebt uren speelplezier. Die koude winterdag waarop niemand naar buiten wil? Perfect moment voor warm water sensory play met Tuban Foam en verwarmde pittenzakjes.
En als het dan tóch een keer sneeuwt? Haal die sneeuw naar binnen in je Sensory Tray en vier het! Want sneeuw sensory play is magisch.
De winter is niet de tijd om binnen te "overleven" tot het lente wordt. Het is een seizoen vol eigen zintuiglijke schatten. Je moet ze alleen even oppakken (letterlijk! 😄).
Veel winterplezier! ❄️💛
Klaar om jouw winter sensory collectie compleet te maken?